Δεδομένη θεωρούν την έξοδο της χώρας μας, αλλά και της Ιρλανδίας και της Πορτογαλίας, από το ευρώ μεγάλα επενδυτικά «σπίτια» του Λονδίνου. Στη διεθνή συνάντηση δημοσιογράφων από όλο τον κόσμο, που διοργάνωσε η Schroders, την Ελλάδα «εκπροσώπησε» το «Κ» και το Capital.gr. Το ελληνικό θέμα ήταν πολύ ψηλά στις συζητήσεις με τους αναλυτές του οίκου. Ο επικεφαλής οικονομολόγος της Schroders, Keith Wade, ήταν κατηγορηματικός:
«Μπορούν η Ελλάδα, η Ιρλανδία και η Πορτογαλία να αποφύγουν την πτώχευση; Με τα σημερινά δεδομένα, το πλέον πιθανό είναι οι τρεις αυτές χώρες να βρεθούν σύντομα εκτός Ευρωζώνης», υποστήριξε, αιτιολογώντας τον ισχυρισμό του στο γεγονός ότι αυτές οι χώρες έχασαν μεγάλο μέρος από την ανταγωνιστικότητα τους, από τη στιγμή που εντάχθηκαν στο ευρώ. Και προσέθεσε με νόημα:
«Σε πέντε χρόνια η Ευρωζώνη θα είναι διαφορετική».
Ο CIO του οίκου, Alan Brown, προχώρησε ένα βήμα παρακάτω: «Μη φοβάστε τη διάλυση μιας νομισματικής ένωσης! Η ιστορία έχει δείξει ότι δεν είναι κάτι τόσο δραματικό. Ίσως λειτουργεί και "απελευθερωτικά" για κάποιες οικονομίες».
Το «Κ» μίλησε στη συνέχεια με τον επικεφαλής οικονομολόγο της Schroders, Keith Wade. Του ζητήσαμε να μας εξηγήσει γιατί επιμένει ότι η έξοδος της χώρας μας από την Ευρωζώνη είναι η λύση στο πρόβλημα και του θέσαμε το ερώτημα αν υπάρχει εναλλακτική λύση.
- Γιατί υποστηρίζετε ότι η έξοδος της Ελλάδας (και της Ιρλανδίας και της Πορτογαλίας) από την Ευρωζώνη είναι λύση;
Είναι δύσκολο να πει κανείς ότι είναι η σωστή λύση. Το πρόβλημα είναι ότι δεν είναι πολύ καλή λύση, αλλά μπορεί να αποτελέσει τη μόνη λύση. Είναι θέμα συντήρησης στη ζωή, γιατί η απώλεια ανταγωνιστικότητας -που έχουν υποστεί οι περιφερειακές οικονομίες- σημαίνει ότι πρέπει με κάθε τρόπο να την επανακτήσουν. Ετοιμάζονται να βιώσουν αποπληθωρισμό, μια περίοδο πολύ αδύναμης ανάπτυξης και πολύ χαμηλού πληθωρισμού. Συνεπώς, αυτό είναι πολύ δύσκολο να γίνει. Το επίπεδο του χρέους στην Ελλάδα στο τέλος του τριετούς προγράμματος θα είναι στο 150% του ΑΕΠ. Πρόκειται για μια πολύ δύσκολη κατάσταση για να αντιμετωπιστεί. Γι΄ αυτό η άλλη εναλλακτική, η άλλη λύση, είναι να υπάρξει περισσότερη στήριξη, να συνεχιστεί η βοήθεια προς την Ελλάδα.
- Μέχρι πότε;
Αυτό είναι το θέμα. Μέχρι πότε; Κάποιος μπορεί να πει «μπορούμε να το κάνουμε αυτό για πάντα». Αλλά πρέπει να τραβήξουμε μια γραμμή κάποτε και να πούμε «δεν είναι κάτι φοβερό, αλλά δεν μπορούμε να το κάνουμε πια. Οπότε, η Ελλάδα πρέπει να εγκαταλείψει την Ευρωζώνη».
- Αυτό σημαίνει ότι όσο γρηγορότερα τόσο καλύτερα;
Όχι, γιατί μπορείς να ελπίζεις ότι στα επόμενα δύο με τρία χρόνια κάτι θα προκύψει με την ελληνική, την πορτογαλική και την ιρλανδική περίπτωση. Μπορεί οι οικονομίες τους να γίνουν πιο δυνατές, μπορεί το ευρώ να υποχωρήσει σημαντικά απέναντι στο δολάριο και να βοηθήσει έτσι να δοθεί ώθηση στην ανταγωνιστικότητά τους. Συνεπώς, υπάρχουν πράγματα που μπορεί να συμβούν στο μεταξύ και να βοηθήσουν την κατάσταση. Το πρόβλημα, όμως, είναι -όπως είπα- ότι τα ενδεχόμενα αυτά δεν είναι πολύ πιθανά, ή, αν συμβούν, μπορεί να μην είναι αρκετά ώστε να κάνουν μεγάλη διαφορά.
- Όλα αυτά σημαίνουν ότι η συνταγή του Μνημονίου για την Ελλάδα είναι λάθος; Υπήρχε άλλη λύση;
Η άλλη λύση θα ήταν η Ελλάδα να πει αμέσως: «θα προχωρήσουμε άμεσα σε αναδιάρθρωση του χρέους. Δεν μπορούμε να αποπληρώσουμε τις οφειλές μας σε αυτά τα επίπεδα, θα αναδιαρθρώσουμε το χρέος μας, θα το τοποθετήσουμε στο σημείο όπου να μπορούμε να πληρώσουμε και να έχουμε ταυτόχρονα κάποια βοήθεια από το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο». Τότε, τουλάχιστον, θα είχε ξεκαθαρίσει το τοπίο. Και τότε θα ήταν δυνατό να παραμείνει η Ελλάδα στην Ευρωζώνη, γιατί -«καθαρίζοντας» όλα αυτά- θα μπορούσε να αντλήσει κεφάλαια από τις αγορές. Αυτό είναι που θα μπορούσε να είχε γίνει αμέσως.
«Μπορούν η Ελλάδα, η Ιρλανδία και η Πορτογαλία να αποφύγουν την πτώχευση; Με τα σημερινά δεδομένα, το πλέον πιθανό είναι οι τρεις αυτές χώρες να βρεθούν σύντομα εκτός Ευρωζώνης», υποστήριξε, αιτιολογώντας τον ισχυρισμό του στο γεγονός ότι αυτές οι χώρες έχασαν μεγάλο μέρος από την ανταγωνιστικότητα τους, από τη στιγμή που εντάχθηκαν στο ευρώ. Και προσέθεσε με νόημα:«Σε πέντε χρόνια η Ευρωζώνη θα είναι διαφορετική».
Ο CIO του οίκου, Alan Brown, προχώρησε ένα βήμα παρακάτω: «Μη φοβάστε τη διάλυση μιας νομισματικής ένωσης! Η ιστορία έχει δείξει ότι δεν είναι κάτι τόσο δραματικό. Ίσως λειτουργεί και "απελευθερωτικά" για κάποιες οικονομίες».
Το «Κ» μίλησε στη συνέχεια με τον επικεφαλής οικονομολόγο της Schroders, Keith Wade. Του ζητήσαμε να μας εξηγήσει γιατί επιμένει ότι η έξοδος της χώρας μας από την Ευρωζώνη είναι η λύση στο πρόβλημα και του θέσαμε το ερώτημα αν υπάρχει εναλλακτική λύση.
- Γιατί υποστηρίζετε ότι η έξοδος της Ελλάδας (και της Ιρλανδίας και της Πορτογαλίας) από την Ευρωζώνη είναι λύση;
Είναι δύσκολο να πει κανείς ότι είναι η σωστή λύση. Το πρόβλημα είναι ότι δεν είναι πολύ καλή λύση, αλλά μπορεί να αποτελέσει τη μόνη λύση. Είναι θέμα συντήρησης στη ζωή, γιατί η απώλεια ανταγωνιστικότητας -που έχουν υποστεί οι περιφερειακές οικονομίες- σημαίνει ότι πρέπει με κάθε τρόπο να την επανακτήσουν. Ετοιμάζονται να βιώσουν αποπληθωρισμό, μια περίοδο πολύ αδύναμης ανάπτυξης και πολύ χαμηλού πληθωρισμού. Συνεπώς, αυτό είναι πολύ δύσκολο να γίνει. Το επίπεδο του χρέους στην Ελλάδα στο τέλος του τριετούς προγράμματος θα είναι στο 150% του ΑΕΠ. Πρόκειται για μια πολύ δύσκολη κατάσταση για να αντιμετωπιστεί. Γι΄ αυτό η άλλη εναλλακτική, η άλλη λύση, είναι να υπάρξει περισσότερη στήριξη, να συνεχιστεί η βοήθεια προς την Ελλάδα.
- Μέχρι πότε;
Αυτό είναι το θέμα. Μέχρι πότε; Κάποιος μπορεί να πει «μπορούμε να το κάνουμε αυτό για πάντα». Αλλά πρέπει να τραβήξουμε μια γραμμή κάποτε και να πούμε «δεν είναι κάτι φοβερό, αλλά δεν μπορούμε να το κάνουμε πια. Οπότε, η Ελλάδα πρέπει να εγκαταλείψει την Ευρωζώνη».
- Αυτό σημαίνει ότι όσο γρηγορότερα τόσο καλύτερα;
Όχι, γιατί μπορείς να ελπίζεις ότι στα επόμενα δύο με τρία χρόνια κάτι θα προκύψει με την ελληνική, την πορτογαλική και την ιρλανδική περίπτωση. Μπορεί οι οικονομίες τους να γίνουν πιο δυνατές, μπορεί το ευρώ να υποχωρήσει σημαντικά απέναντι στο δολάριο και να βοηθήσει έτσι να δοθεί ώθηση στην ανταγωνιστικότητά τους. Συνεπώς, υπάρχουν πράγματα που μπορεί να συμβούν στο μεταξύ και να βοηθήσουν την κατάσταση. Το πρόβλημα, όμως, είναι -όπως είπα- ότι τα ενδεχόμενα αυτά δεν είναι πολύ πιθανά, ή, αν συμβούν, μπορεί να μην είναι αρκετά ώστε να κάνουν μεγάλη διαφορά.
- Όλα αυτά σημαίνουν ότι η συνταγή του Μνημονίου για την Ελλάδα είναι λάθος; Υπήρχε άλλη λύση;
Η άλλη λύση θα ήταν η Ελλάδα να πει αμέσως: «θα προχωρήσουμε άμεσα σε αναδιάρθρωση του χρέους. Δεν μπορούμε να αποπληρώσουμε τις οφειλές μας σε αυτά τα επίπεδα, θα αναδιαρθρώσουμε το χρέος μας, θα το τοποθετήσουμε στο σημείο όπου να μπορούμε να πληρώσουμε και να έχουμε ταυτόχρονα κάποια βοήθεια από το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο». Τότε, τουλάχιστον, θα είχε ξεκαθαρίσει το τοπίο. Και τότε θα ήταν δυνατό να παραμείνει η Ελλάδα στην Ευρωζώνη, γιατί -«καθαρίζοντας» όλα αυτά- θα μπορούσε να αντλήσει κεφάλαια από τις αγορές. Αυτό είναι που θα μπορούσε να είχε γίνει αμέσως.
«Μια άμεση αναδιάρθρωση τουχρέους, αντί του Μνημονίου, θα είχε ξεκαθαρίσει το τοπίο και οι αγορές θα δάνειζαν ξανά την Ελλάδα»
- Έστω, λοιπόν, ότι η Ελλάδα βγαίνει από την Ευρωζώνη. θα μπορεί να δανειστεί από τις αγορές; Τα spread θα υποχωρήσουν αν η χώρα εγκαταλείψει το ευρώ;
Εξαρτάται από το τι θα συμβεί στο νόμισμα. Η νέα δραχμή θα μπορούσε να υποτιμηθεί σημαντικά. Αυτό θα έδινε ώθηση στην ελληνική οικονομία, γεγονός θετικό. Στη συνέχεια, οι επενδυτές θα έπρεπε να παρακολουθούν το νόμισμα και τα επιτόκια δανεισμού ταυτόχρονα. Τα spread θα παραμείνουν αρκετά υψηλά αρχικά, αλλά η εμπειρία έχει δείξει ότι, αν η οικονομία αρχίσει να βελτιώνεται και να ανακάμπτει, τότε θα πουν ότι «εντάξει, θα αρχίσουμε να δανείζουμε ξανά την Ελλάδα» και το νόμισμα θα γίνει πιο ισχυρό. Αυτό θα οδηγήσει χαμηλότερα τα επιτόκια. Το πρόβλημα σε αυτές τις περιπτώσεις είναι η περίοδος μεταβλητότητας που θα ακολουθήσει. Θα υπάρξει μια περίοδος, όπου πρέπει να δούμε ποιες είναι οι επιπτώσεις στο νόμισμα, αν ο μηχανισμός δουλέψει και αν τελικά πετύχει αυτό και τα επιτόκια δανεισμού υποχωρήσουν.
- Τι θα σημάνει η έξοδος της Ελλάδας και της Πορτογαλίας για την Ευρωζώνη; Ότι θα πρέπει να ξεχάσουμε την ΟΝΕ;
Όχι εντελώς. Αν αποχωρήσουν αυτές οι χώρες, και η Γερμανία παραμείνει προσηλωμένη στο ευρώ, τότε το κοινό νόμισμα θα εξακολουθήσει να υπάρχει. Δεν σημαίνει απαραίτητα το τέλος της Ευρωζώνης.
* Αναδημοσίευση από την εφημερίδα "Κεφάλαιο" της 20ης Νοεμβρίου
Εξαρτάται από το τι θα συμβεί στο νόμισμα. Η νέα δραχμή θα μπορούσε να υποτιμηθεί σημαντικά. Αυτό θα έδινε ώθηση στην ελληνική οικονομία, γεγονός θετικό. Στη συνέχεια, οι επενδυτές θα έπρεπε να παρακολουθούν το νόμισμα και τα επιτόκια δανεισμού ταυτόχρονα. Τα spread θα παραμείνουν αρκετά υψηλά αρχικά, αλλά η εμπειρία έχει δείξει ότι, αν η οικονομία αρχίσει να βελτιώνεται και να ανακάμπτει, τότε θα πουν ότι «εντάξει, θα αρχίσουμε να δανείζουμε ξανά την Ελλάδα» και το νόμισμα θα γίνει πιο ισχυρό. Αυτό θα οδηγήσει χαμηλότερα τα επιτόκια. Το πρόβλημα σε αυτές τις περιπτώσεις είναι η περίοδος μεταβλητότητας που θα ακολουθήσει. Θα υπάρξει μια περίοδος, όπου πρέπει να δούμε ποιες είναι οι επιπτώσεις στο νόμισμα, αν ο μηχανισμός δουλέψει και αν τελικά πετύχει αυτό και τα επιτόκια δανεισμού υποχωρήσουν.
- Τι θα σημάνει η έξοδος της Ελλάδας και της Πορτογαλίας για την Ευρωζώνη; Ότι θα πρέπει να ξεχάσουμε την ΟΝΕ;
Όχι εντελώς. Αν αποχωρήσουν αυτές οι χώρες, και η Γερμανία παραμείνει προσηλωμένη στο ευρώ, τότε το κοινό νόμισμα θα εξακολουθήσει να υπάρχει. Δεν σημαίνει απαραίτητα το τέλος της Ευρωζώνης.
* Αναδημοσίευση από την εφημερίδα "Κεφάλαιο" της 20ης Νοεμβρίου
Πηγή:www.capital.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου